Buitenland Verenigde Staten
De Amerikaanse oud-president Jimmy Carter is 100 jaar geworden. Hij is al enkele jaren de langstlevende ex-president uit de Amerikaanse geschiedenis. Carter was president van 1977 tot 1981. Zittend president Joe Biden bracht hulde aan zijn voorganger, die hij "zo ontzettend veel" bewondert.
Een eeuw oud. Jimmy Carter is de eerste Amerikaanse oud-president die die mijlpaal bereikt. Naar aanleiding van zijn 100e verjaardag wordt vanavond een benefietconcert uitgezonden op de openbare omroep van de staat Georgia. Het concert vond eerder in september plaats in het Fox Theatre in Atlanta en bracht 1,2 miljoen dollar op voor de internationale programma's van het Carter Center, de liefdadigheidsorganisatie van Carter en zijn voormalige echtgenote Rosalynn.
Geheel in de lijn van Carters leven zijn er vandaag nog andere liefdadigheidsprojecten. Zo begint de organisatie 'Habitat for Humanity' ook aan de bouw van 30 huizen.
'Habitat for Humanity' is een organisatie waarbij de Carters al meer dan 40 jaar betrokken zijn. De voorbije 35 jaar droegen ze elk jaar bij aan de bouw van nieuwe huizen. JimmyCarter noemde zijn samenwerking met de organisatie meermaals "een manier om zijn christelijke geloof in daden om te zetten".
Een bord met de tekst "Gelukkige verjaardag president Carter' siert het noordelijke gazon van het Witte Huis. Foto: AP
Zelf zal hij zijn verjaardag allicht in zijn huis in Plains vieren, een stadje in Georgia van om en bij de 700 inwoners waar hij geboren is en meer dan 80 jaar van zijn leven heeft gewoond.
Carter krijgt sinds begin 2023palliatieve thuiszorg in Plains, nadat hij enkele keren was opgenomen in het ziekenhuis. Het is niet duidelijk waaraan hij precies lijdt. Een tiental jaar geleden genas hij al van kanker.
Zijn echtgenote Rosalynn stierf in november 2023 op 96-jarige leeftijd. Carter (toen 99) woonde de plechtigheid bij in een rolstoel, gehuld in eendeken met haar beeltenisop geborduurd. Jimmy en Rosalynn Carter waren 77 jaar getrouwd.
"Wellicht meest onderschatte president"
James Earl Carter Jr., een voormalige pindaboer, was de 39e president, van 1977 tot 1981. "Carter was wellicht de meest onderschatte president uit de moderne Amerikaanse geschiedenis. Een man die ontzettend veel wetten heeft gemaakt die vandaag nog steeds nagalmen in de VS", omschreef VS-correspondent Björn Soenens hem naar aanleiding van zijn 98e verjaardag.
"Hij was ook een morele verademing na het schandaal en de schok van het Watergateschandaal en de schande van Nixon.Carter legde als president de nadruk op de mensenrechten na het trauma van de verloren oorlog in Vietnam. Hij was een man met structureel fatsoen in een turbulente crisistijd."
Onder Carters bewind kwamen de CampDavid-akkoorden tot stand, een vredesakkoord tussen Israël en Egypte en het eerste akkoord tussen Israël en een Arabisch land. Maar ook een aantal buitenlandse crisissen bleven pijnlijk aan zijn presidentschap kleven, zoals de gijzeling van 52 Amerikaanse burgers en militairen in de Amerikaanse ambassade in Teheran, in het laatste jaar van zijn ambtstermijn. Eind 1980 verloor hij mede daardoor de presidentsverkiezingen van de Republikein Ronald Reagan.
Jimmy Carter ondertekent de Camp David-akkoorden, in 1978, met naast hem de Egyptische president Anwar Sadat (links op de foto) en de Israëlische premier Menachem Begin (rechts). Foto: AP
Filantroop
Na zijn enige ambtstermijn (Carter was toen 56) zette hij zijn status wereldwijd in om te bemiddelen in conflicten. In 2002 kreeg hij daarvoor de Nobelprijs voor de Vrede.
Carter ontpopte zich ook tot een van de bekendste filantropen van de VS.Samen met zijn vrouw richtte hij in 1982 het Carter Center op, om "vrede te bekomen, ziektes te bestrijden en hoop op te bouwen". Carter gebruikt al decennia zijn status om middelen in te zamelen voor de zaken waarmee hij begaan is.
Zittend president Joe Biden bracht al hulde aan de eeuweling en noemde hem in een videoboodschap op CBS News "een morele kracht voor onze natie en de wereld". Volgens Biden is Carter "een stem van moed, overtuiging en medeleven en vooral een goede vriend" die hij "zo ontzettend veel" bewondert.
"Carter heeft persoonlijk waarschijnlijk meer gedaan in zijn postpresidentschap dan wie ook", zegt de Amerikaanse historicus Cassandra Newby-Alexander van Norfolk State University aan het persagentschap AP. "Hij heeft op zoveel manieren de norm gezet voor hoepresidenten zich na hun presidentschap zouden moeten gedragen, als iemand die het goede blijft doen, iemand die een positieve impact op de samenleving zal blijven hebben."
Bekijk: een terugblik op het presidentschap van Jimmy Carter
Videospeler inladen...
Bestsellerauteur
Carter is niet alleen de langstlevende oud-president en de eerste die 100 jaar wordt, The New York Times achterhaalde nog een ander record. Carter is de meest productieve auteur van alle presidenten in de voorbije 100 jaar. Hij schreef of schreef mee aan 32 boeken, waarvan 20 in bestsellerslijst van The New York Times belandden.Carter schreef onder meer een boek over de Palestijnse kwestie, waarin hij zich zeer kritisch opstelde tegenover Israël.
Aan de andere kant, zo merkt The New York Times op, is Carter wel de oud-president met het minst aantal bestsellers over hem.
Onlangs liet Carter weten dat hij nog zeker tot aan de presidentsverkiezingen van 5 november wil leven, zodat hij nog op de Democratische presidentskandidate Kamala Harris kan stemmen.
Meer weten over het leven van Jimmy Carter? Herbeluister deze podcast van VS-correspondent Björn Soenens:
Meest gelezen
- Liveblog Liveblog verkiezingen - Stefaan Sintobin (Vlaams Belang) begrijpt heisa rond ethisch charter in Izegem niet Update 12:13
- Nederland Vernielingen en grimmige sfeer bij aangekondigde nachtelijke kortingsactie van MediaMarkt Rotterdam 10:29
- Gemeenteraadsverkiezingen Vlaams Belang was laatste keuze in Izegem en moest ethisch charter ondertekenen, politicoloog Carl Devos: "Hoe verned... 11:04
- Lokeren Kato (18) uit Lokeren zakt ineen tijdens hockeytraining en sterft 2 dagen later: "Hier zijn geen woorden voor" za 26 okt 11:42
- Gent Meer sociale woningen, minder regels en bijsturingen circulatieplannen:dit staat in het nieuwe bestuursakkoord in Gent 11:34
- Liveblog Conflict Midden-Oosten Liveblog - Mogelijk 35 tot 50 gewonden nadat vrachtwagen inrijdt op bushalte in Israël, nieuwe Israëlische aanvallen ... Update 46 min
- Brussel (Stad) Vrouw komt om bij aanrijding door tram in Brussel 10:34
- Blanden Verjaardagsfeestje loopt uit de hand in Blanden: 400 jongeren komen onverwachts meevieren za 26 okt 13:58
- Leuven Dronken man breekt in Leuven 16 zijspiegels en ruitenwissers af van geparkeerde auto's 11:49